BAKIŞI ÇAĞIRIR BENİ UZAKTAN

Güfte: Fuat Edip Baksı
Beste: Selahattin Pınar
Makam: Muhayyerkürdi
Usûl:Curcuna
İcrâ: Zara

Bakışı çağırır beni uzaktan
Varınca çatılır kaşlar nedendir
Bir yandan hoşlanır azarlamaktan
Bir yandan gözünde yaşlar nedendir

Derindir anlımda gurbet çizgisi
Değişmez diyorlar bahtın yazısı
Gönlümün içinde var ki bir sızı
Her akşam yeniden başlar nedendir

Hasreti bağlayıp sazın teline
Yıllardır çıkmışım gurbet eline
Düşmüşüm bu yüzden elin diline
Üstelik yar beni taşlar nedendir

SELAHATTİN PINAR (1902 – 1960)

Aradan yıllar geçtiği gibi, daha nice yıllar da geçse, eserleri yine aynı tazelikle kulaklarda, dudaklarda ve gönüllerde yaşayacak, bestecilerimizden biri de, merhum Tamburi Selâhattin Pınar’dır.

Eski Denizli milletvekillerinden ve İstanbul Yüksek Ekonomt ve Ticaret Mektebi Medenî Hukuk Profesörlerinden merhum Sadık beyin oğlu olan Selâhattin Pınar, musiki zevk ve terbiyesini annesi ismet hanımdan almıştı.

Pınar, Üsküdarlı idi. 22 ocak 1902 günü Prof. Sadık beyin Altunizade semtindeki konağında dünyaya gelmişti. Babası musiki meraklısı, annesi ise gayet iyi bir udi olan Selâhattin Pınar’ın çocukluğu Türk musikisinin tatlı nağmeleri arasında geçmiş, 12 yaşında iken ud çalmaya başlamıştı. Uzun bir süre annesinin ders ve feyzinden faydalandıktan sonra 18 yaşında iken Üsküdarlı musiki meraklısı arkadaşları ile birlikte «Darülfeyz-i Musiki» adında bir cemiyet kurarak burada ciddî bir çalışmaya koyulmuştur. Bu cemiyetin kurulmasında hizmeti geçenlerden Atâ bey Udi Sami bey, Türkmenzâde Osman bey, Hanende Arap Ahmet bey gibi arkadaşlarıyla daha sonra bugünkü «Üsküdar Musiki Cemiyeti»nin temelini atmışlardır.

Musiki bilgisinde ve yetişmesinde Udi Sami bey, Üsküdarlı Bestenigâr Ziya bey, Neyzen Yusuf Paşazâde Enderunlu Celâl bey, Kaşıyarık Hüsameddin bey. Muallim Kâzım bey ve «Tereddüt» şarkısının bestekârı meşhur Ali Rıfat (Çağata) beyin büyük yardımları olmuştur.

Memleketimizin gelmiş geçmiş en büyük bir tambur üstadı olarak tanınan Selâhattin Pınar, bestekârlık alanına kürdilihicazkâr makamından bestelediği ve güftesi Adliyeci Senihi beye ait bulunan «Mülkün ne yaman şûle-i ikbâli karardı» eseriyle atılmıştır.

Hayatının büyük bir kısmını sahnelerimizde eşsiz tamburu ile geçiren üstad Selâhattin Pınar bu arada 100’ün üzerinde beste yapmıştır. Bu eserlerin büyük bir kısmının güftesi en eski ve en samimî bir arkadaşı olan Mustafa Nafiz Irmak’a ait bulunmaktadır.

100 ü aşkın bestesi arasında uzun PINAR yıllardan beri dillerde ve gönüllerde bütün tazeliği ile yaşayan eserleri arasında akla ilk gelenler şunlar olmaktadır:

«Gecenin mâtemini aşkıma örtüp sarayım» Hüzzam makamındaki bu şarkının güftesi Mustafa Nâfiz Irmak’a ait olup 1934 yılında bestelemiştir. «Aşkınla sürünsem, yine aşkınla delirsem» hüzzam makamındaki bu şarkının güftesi yine Mustafa Nafiz Irmak’a ait olup 1935 yılında bestelemiştir. «Yüzüm gülse de kızlar, içimde yara sızlar» Hicaz makamındaki bu şarkının güftesi Mithat Ömer Karakoyun’a ait olup 1938 yılında bestelemiştir. «Gönül yarasından acı duyanlar» hicaz makamındaki bu şarkının güftesi Mustafa Nafiz Irmak’a ait olup 1940 yılında bestelemiştir. «Bir bahar akşamı rastladım size» Hicaz makamındaki bu şarkının güftesi Fuat Edip Baksı’ya ait olup 1948 yılında bestelemiştir. «Yiice dağdan esen rüzgâr, sevgiliye haber götür» Mâhur makamındaki bu şarkının güftesi Fakih Fakılar’a ait olup 1940 yılında bestelemiştir.

Bunların dışında «Sormadın hâlimi hiç», «Nereden sevdim o zâlim kadını», «Söylemek istesem gönüldekini», «yalnız benim ol, el yüzüne bakma sakın sen» gibi şarkılarıyla da Türk musikisinde klâsik değerler arasına karışmış besteler veren Tamburi Selâhattin Pınar, 6 şubat 1960 cumartesi akşamı saat 19.35′ de arkadaşlarıyla birlikte bulunduğu Kadıköyündeki Todori gazinosunda geçirdiği bir kalp krizi sonucu vefat etmiştir.

Büyük tamburi ve bestecinin bu âni vefatı ânında yanında bulunan arkadaşları aynı anda duvarda asılı bulunan tamburunun da ortadan çatlamış olduğunu hayretle görmüşlerdir.

Selâhattin Pınar, Türk musikisinin gelmiş geçmiş en büyük bir tambur sanatçısı olduğu kadar en büyük bir bestecisi olarak da kalplerde daima yaşayacaktır.

Kaynak: İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi TÜRK MUSİKİSİNDEN PORTRELER – Taha Toros Arşivi