GECE KÄ°RPÄ°KLÄ° KADIN

Beste ve Güfte : Zeki Müren
Düzenleme: İlyas Tetik
Makam : Muhayyerkürdî
Usûl : Düyek

Gece, gece kirpikli kadın, siyah bakma
Zaten yakanlar yakmış, bir alev de sen yakma
Beyaz papatyalar tak, at o siyah gülleri
Sensiz nefes alamam, beni bana bırakma
Zaten yakanlar yakmış, bir alev de sen yakma

ZEKÄ° MÃœREN (1931 – 1996)

6 Aralık 1931 tarihin Bursa’da doÄŸdu. Bursa’da baÅŸladığı orta öğrenimini Ä°stanbul’da BoÄŸaziçi Lisesi’nde tamamladı. Ä°stanbul’da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nin Yüksek Süsleme Bölümü Sabih Gözen atölyesinden mezun oldu. Desen çalışmalarını öğrencilik yıllarından baÅŸlayarak pek çok kez sergiledi.

Zeki Müren, Bursa’da tamburi Ä°zzet Gerçeker’den aldığı solfej ve usül dersleriyle musiki bilgileri öğrenmeye baÅŸladı. 1949’da, BoÄŸaziçi Lisesi’nde okurken Agopos Efendi (sinema yönetmeni ve senaryo yazan ArÅŸavir Alyanak’ın babası) ile udi Kirkor’dan aldığı derslerle de musiki eÄŸitimini sürdü. Daha sonra fasıl musikisini iyi bilen ve geniÅŸ bir repertuvarı olan Åžerif İçli’den çeÅŸitli eserler meÅŸk etti; Refik Fersan’dan, Sadi Işılay’dan, Kadri Åžençalar’dan yararlandı.

1950’de sınavla Ä°stanbul radyosu’na girdi. Ä°stanbul radyosunda 1951’de, canlı olarak yayımlanan bir programda ilk radyo konserini verdi ve bu konseri çok beÄŸenildi. Bundan sonra Türkiye radyolarında düzenli olarak okumaya baÅŸladı. Radyo programları on beÅŸ yıl sürdü, bunların çoÄŸu canlı yayın programlarıydı. Müren, bundan sonra kendini daha çok sahne ve plak çalışmalarına verdi. Alışılmış kalıpları zorlayan elbiseleri ve sahne davranışı ile halkın ilgisini sürekli olarak üstünde tutmayı baÅŸardı.

Zeki Müren 600’ü aÅŸkın plak ve kaset doldurdu. PlaÄŸa okuduÄŸu ilk ÅŸarkı Şükrü Tunar’ın “Bir muhabbet kuÅŸu” güfteli ÅŸarkısıdır. Müren 1955’te “Manolyam” adlı ÅŸarkısıyla Türkiye’de ilk kez verilen Altın Plak Ödülü’nü kazandı.

Zeki Müren Türkiye’de en çok konser veren ses sanatçısıdır. Bir yılda yüz konser verdiÄŸi dönemler olmuÅŸtur. Kendisine ‘sanat güneÅŸi’ ünvanı verilmiÅŸtir. Yabancı ülkelerde de birçok konser vermiÅŸtir.

Ä°ki yüz dolayında ÅŸarkı besteledi. On yedi yaşındayken bestelediÄŸi “Zehretme hayatı bana cânânım” mısrasıyla baÅŸlayan acemkürdi ÅŸarkı bestelediÄŸi ilk ÅŸarkıdır. “Åžimdi uzaklardasın gönül hicranla doldu” (suzinâk), “Manolyam” (kürdilihicazkâr), “Bir demet yasemen” (nihavend), “Gözlerinin içine baÅŸka hayal girmesin” (nihavend) güfteli ÅŸarkıları sık sık okunan, en sevilen ÅŸarkılarıdır. Müren bu ÅŸarkıları plaklara da okumuÅŸtur. Unutulmaz Maksim Gazinosu sahnelerinde aralıksız 11 yıl Behiye Aksoy ile dönüşümlü olarak sahne almıştır.

Zeki Müren 1954’te Beklenen Åžarkı adlı filmde sinema oyunculuÄŸuna baÅŸladı. Büyük bir ticari baÅŸarı kazanan bu filmden sonra ÅŸarkılarının çoÄŸunu kendisinin bestelediÄŸi on sekiz filmde daha oynadı. 1955’te de Arena Tiyatrosu’nca sahneye koyulan Çay ve Sempati adlı oyunda da baÅŸ roldeki oyuncuydu. Ayrıca ‘Bıldırcın YaÄŸmuru’ isimli bir ÅŸiir kitabı da vardır.

Zeki Müren kalp rahatsızlığı ve ÅŸeker hastalığı yüzünden 1980’den sonra sahne hayatından ve musikiden uzaklaÅŸtı. Bodrum’daki evine kapandı, münzevi bir hayat yaÅŸadı. 24 Eylül 1996 ÇarÅŸamba günü, TRT Ä°zmir Televizyonu’nda kendisi için düzenlenen tören sırasında geçirdiÄŸi kalp krizi sonucu hayata gözlerini yumdu. Cenazesi görülmemiÅŸ bir halk kalabalığının katılmasıyla büyük bir törenle kaldırıldı. Mezarı, doÄŸum yeri olan Bursa’da Emirsultan mezarlığındadır.

Mirasını Türk EÄŸitim Vakfı ve Mehmetçik Vakfı’na bırakmıştır.

En çok sevilen şarkılarından bazıları şunlardır:

Aldattın beni seviyorum diye kalbimi yaktın
Bir tatlı tebessümün bin vuslata bedeldir
Bir gönül hikâyesi anlatırdı gözlerin
Bir demet yasemen aşkımın tek hâtırası
Gözlerinin içine başka hayâl girmesin
Hayat bazen tatlıdır sevenler kanatlıdır
Şimdi uzaklardasın gönül hicranla doldu
Tekrar bana dönsen yine beni sevsen
Uzun yıllar bekledim hakikat oldu rüyam
YaÅŸamak zevki verir ruhuma sonsuz kederim
Zehretme hayatı bana cananım