HER GECE SEMADA ARARIM SENİ

Beste: Bimen Şen
Güfte: Bilinmiyor
Makam: Kürdîlihicazkâr
Usûl: Aksak
İcrâ: Nesrin Sipahi

Her gece semâda ararım senî
Yıldıza mehtâba sorarım seni
Mestâne ağlayıp anarım seni
Girersen rüyâma sararım seni
Gonca zannederim koklarım seni
Sînemde can gibi saklarım seni

BİMEN ŞEN (1873-1943)

Bimen Şen’in asıl adı Bimen Dergazaryan’dır ve Ermeni asıllıdır;1873 yılında Bursa’da doğdu. Bir din adamı olan Gaspar Dergazaryan’ın dördüncü çocuğudur. Musikişinas bir aileden geldiği için sesinin güzelliği dikkatleri çekmiş, çocukluğunda kilisede ilahi okumaya başlamıştı.

Daha on bir yaşında iken, bir münasebetle Bursa’ya gelen Hacı Arif Bey’e takdim edildi. Ona birkaç şarkı meşk ettiren ve sesini çok beğenen üstat, bu sanatta ilerlemesi için İstanbul’a gönderilmesini tavsiye etti. Ailesinin şiddetle karşı çıkmasına rağmen, on dört yaşında iken ve bir kış günü İstanbul’un yolunu tuttu. Yanında bulunan para kısa sürede bitince açlık ve sefaletle karşı karşıya geldi. Kendi ifadesine göre onu bu durumdan yine açlık kurtardı. İş bulamayınca son bir çare olarak kiliseye başvurmuş ve ilahi okumuştu. Orada bulunan dindar bir Ermeni, sesini çok beğenerek himayesine aldı. banker olan bu şahsın yanında bir süre çalıştıktan sonra serbest ticarete başladı.

Böylece maddî durumu düzelen Bimen Efendi, bir yandan sarraflık yaparken; bir yandan da çevresini tanımaya çalıştı.

O dönemin ünlü musikişinaslarından Tamburî Cemil Bey, Neyzen Aziz Dede, Şevki Bey, Kanunî Hacı Ârif Bey, Rahmi Bey, Hanende Nedim Bey, Hacı Kirami Efendi ve özellikle Hacı Ârif Bey´den çok şeyler öğrendi. Yaşadığı sürece ünlü bir hanende olarak tanındı ve takdir edildi.
Süleyman Nazif onun için şu beyiti yazmıştır:

“Ebedî nâzımıdır san´at-ı feryadımızın
Öperiz ağzını hep Bimen-i üstadımızın“

Çok tanınmış bir ses sanatkârı olduğu halde gazinolarda çalışmadı. Eserleri fasıllarda çalınıp seslendirilmiş. Müzik camiasına kendisini kabul ettirmiştir.

Bimen Şen, Selahattin Pınar ve Nubar Tekyay’la birlikte Atatürk’ün huzurunda müzik icra ediyorlardı. Sıra Bimen Bey’in “Yüzüm şen hatıram şen, meclisim şen, mevkiim gülşen” Kürdîlihicazkâr şarkısını icra etmeye gelmiş. Atatürk şarkıyı dinlemiş ve çok beğenmiş, Bimen Bey’e “Bundan böyle senin soyadın ŞEN olsun” demiş. Ve böylece herkes onu Bimen Şen olarak tanımıştır.

Üstat nota bilmezdi. Bestelerinin önemli bölümünü Karnik Garmiryan notaya almıştır. Ara Garmiyan’nın babası, Karnik Garmiryan’ın, dostu Bimen Şen’i çok takdir ettiğini, çok sevdiğini ve şarkılarını notaya aldığını Ara Garmiyan şöyle anlatıyor:

“Bimen Şen, nota bilgisi olmadığından, her yeni şarkı bestelediğinde, bunu notaya geçirmesi için babama haber gönderirdi. Babam bu ziyareti pazar gününe denk getirir. Elmadağ yakınlarındaki bu eve bazen de beni de beraberinde götürürdü. Bimen Efendi eseri kısım kısım okur, babam da notaya dökerdi. Ünlü bestekâr, aydınlık yüzlü, şişmanca, yakışıklıydı. Eşi Eleni her zaman bakımlı ve iyi giyimli, tam bir salon kadınıydı ve beni, arkadaşının oğlunu, çok iyi ağırlardı. Şarkının notaya alınması bittiğinde, Bimen Efendi, ‘Artık sen bir aranağme uydurursun Karnik,’ der ve memnuniyetle ayağa kalkardı.

Gerçekten de babam, şarkının başında, sonunda ve iki kıta arasında saz heyeti tarafından çalınan aranağmeleri uydurmada çok başarılıydı. Çoğu kez babam hemen oracıkta yazardı aranağmeyi, bu da Bimen Efendi’yi çok memnun ederdi. Bir süre sonra ziyaretlerimiz son buldu. Babamın anlattığına göre, Bimen Efendi nota yazmayı öğrenmişti ve artık şarkılarını kendisi notaya döküyordu…”

Altı yüzü aşkın eserinin olduğunu, güzel şiirlerin kendisine bestekârlık ilhamı verdiğini, en güzel eserlerini yatakta ve gece yarıları uykudan uyanarak bestelediğini söyleyen Bimen Şen’in 220 şarkısının notasını Şamlı İskender yayınlamıştır. Musiki eserleri repertuarımızda 250 kadar eseri bulunuyor.

Eserlerini fasıl düzeninde bestelemeye özen göstermiştir. Fasıl şarkılarının olmazsa olmaz usulleri Ağır Aksak, Sengin Semai ve Müsemmen üzerinde çalışmaları yoğundur. Fasıl hazırlığı yapan üstatların aranan bestekârı olmuştur.

Çok tanınmış bir ses sanatkârı olduğu halde gazinolarda çalışmadı. Özel musiki toplantılarında okurdu. Güzel şiirlerin kendisine bestekârlık ilhamı verdiğini, en güzel eserlerini yatakta ve gece yarıları uykudan uyanarak bestelediğini söyleyen Bimen Şen’in ikiyüz yirmi şarkısının notasını Şamlı İskender yayınlamıştır.

Bimen Efendi, 26 Ağustos 1943 tarihinde öldü. Cenazesi Lemi Atlı, Neyzen Rıza Bey, Tamburi Dürrü Turan, Sadettin Kaynak, Artaki Candan gibi tanınmış musikişinasların katıldığı kalabalık bir toplulukla kaldırılarak, Feriköy Ermeni Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

Çok yönlü bir bestekârdı. Fasıl formunun her kademesinde beste yapmıştır.

Çok verimli bir besteci olmasına karşın, nota bilmeyen Bimen Şen’in 500’ü aşkın bestesinden, başkalarınca notaya geçirildiği için, ancak 222’si günümüze ulaşabildi.

Kaynak: